Dunkleosteus

Dunkleosteus
 
Dunkleosteus(en) zijn uitgestorven vissen uit het Devoon (rond 370 miljoen jaar geleden). Het dier leefde tijdens de Laat-Devoon-massaextinctie. Het is de grootst bekende uitgestorven groep van de Placodermi (placodermen), vissen met een bepantsering rond de kop en ribbenkast. Fossiele resten van Dunkleosteus zijn gevonden in Marokko, België, Polen en de Verenigde Staten. De vis kon circa tien meter lang worden en was ongeveer vier ton zwaar.  
Onderzoekers hebben de kaken en spieren van Dunkleosteus gereconstrueerd aan de hand van een gefossiliseerde schedel. Ze ontdekten dat de vis zijn kaken kon dichtklappen met een kracht van bijna 5 ton of 5000 kg Dat is bijna vier keer zo krachtig als de beet van Tyrannosaurus rex. Niet alleen was de beet van de Dunkleosteus zeer krachtig, hij was ook zeer snel: in slechts een vijftigste van een seconde kon het dier zijn muil openen. Ze ontdekten ook dat de kaken van de vis niet van tanden, maar wel van platen voorzien waren. De platen namen zowel boven- als onderaan in het midden de vorm aan van twee puntige tanden, die vermoedelijk dienden om zich in grotere prooien vast te bijten en hen vervolgens open te rijten. De rest van de bijtplaten diende om de prooi mee in twee te 'knippen', want net zoals bij een schaar gleden de twee vlijmscherpe platen netjes over elkaar. Deze platen zouden hierdoor bijgeslepen worden zodat ze niet te lang werden, want ze bleven levenslang doorgroeien. Afgebroken bijtplaten zouden door de groei dan ook weer hersteld worden.